Η Κύπρος επικύρωσε τις τροποποιήσεις στο Καταστατικό του ΔΠΔ για το έγκλημα της επίθεσης

   Η ολομέλεια της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών που λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο αυτή την περίοδο δίνει την ευκαιρία σε πολλές αντιπροσωπείες να προσχωρήσουν σε διεθνείς Συνθήκες. Στο περιθώριο της 68ης φετινής Διάσκεψης της Γενικής Συνέλευσης, ο Υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ιωάννης Κασουλίδης, κατέθεσε χθες (25/9/2013) στη Γενική Γραμματεία του ΟΗΕ το όργανο επικύρωσης των τροποποιήσεων του Καταστατικού του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου σχετικά με το έγκλημα της επίθεσης.

   Η Κύπρος είναι μόλις το 8ο κράτος και 4ο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (μετά το Λουξεμβούργο, τη Γερμανία και την Εσθονία) που επικυρώνει τις εν λόγω τροποποιήσεις. Όταν αυτές τεθούν σε ισχύ, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο θα είναι το πρώτο διεθνές δικαιοδοτικό όργανο από την εποχή των Διεθνών Στρατοδικείων της Νυρεμβέργης και του Τόκυο που θα δύναται να διώκει άτομα υπεύθυνα για το έγκλημα της επίθεσης.

   Σύμφωνα με το καταστατικό που υιοθετήθηκε το 1998 στη Ρώμη, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο έχει δικαιοδοσία για εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, γενοκτονία και το έγκλημα της επίθεσης. Ως προς το τελευταίο, ωστόσο, το άρθρο 5(2) όριζε πως το Δικαστήριο δεν μπορούσε να ασκήσει τη δικαιοδοσία του έως ότου τα Συμβαλλόμενα Κράτη συμφωνήσουν για τον ορισμό του εγκλήματος και τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες το Δικαστήριο μπορεί να ασκεί αυτή τη δικαιοδοσία.

   Η Συμφωνία αυτή επιτεύχθηκε στην αναθεωρητική Διάσκεψη της Καμπάλα τον Ιούνιο του 2010 (Ψήφισμα RC/Res.6) και περιλήφθηκε στα νέα άρθρα 8bis, 15bis και 15ter του Καταστατικού του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.

   Το κείμενο των τροποιήσεων του Καταστατικού του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου αναφορικά με το έγκλημα της επίθεσης, το οποίο επικύρωσε η Κυπριακή Δημοκρατία, έχει ως εξής:

Άρθρο 8 bis
Έγκλημα της Επίθεσης

1. Για τους σκοπούς του παρόντος Καταστατικού, «έγκλημα της επίθεσης» σημαίνει τον σχεδιασμό, προετοιμασία, υποκίνηση ή εκτέλεση, από πρόσωπο το οποίο είναι σε θέση αποτελεσματικά να ασκεί έλεγχο πάνω ή να κατευθύνει την πολιτική ή στρατιωτική δράση Κράτους, πράξης επίθεσης η οποία, με το χαρακτήρα, βαρύτητα και κλίμακα της, συνιστά κατάφωρη παραβίαση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

2. Για τους σκοπούς της παραγράφου 1, «πράξη επίθεσης» σημαίνει την χρήση ένοπλης βίας από Κράτος κατά της κυριαρχίας, εδαφικής ακεραιότητας ή πολιτικής ανεξαρτησίας άλλου Κράτους, ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο ασυμβίβαστο με το Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Οποιαδήποτε από τις ακόλουθες πράξεις, ανεξάρτητα από την κήρυξη πολέμου, προσδιορίζεται σύμφωνα με το Ψήφισμα 3314 (ΧΧΙΧ) της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών της 14ης Δεκεμβρίου 1974, ως πράξη επίθεσης:
  

 (α) Εισβολή εδάφους ή επίθεση εδάφους από τις ένοπλες δυνάμεις Κράτους, ενός άλλου Κράτους, ή οποιαδήποτε στρατιωτική κατοχή, όσο προσωρινή κι αν είναι, η οποία προκύπτει από τέτοια εισβολή ή επίθεση, ή οποιαδήποτε προσάρτηση με χρήση βίας από το εδάφους άλλου Κράτους ή μέρους αυτού
  (β) Βομβαρδισμός από τις ένοπλες δυνάμεις Κράτους ενάντια στο έδαφος άλλου Κράτους ή χρήση οποιονδήποτε όπλων από Κράτος ενάντια στο έδαφος άλλου Κράτους
   (γ) Aποκλεισμός των λιμένων ή των ακτών Κράτους από τις ένοπλες δυνάμεις άλλου Κράτους
  (δ) Επίθεση από τις ένοπλες δυνάμεις Κράτους στις δυνάμεις ξηράς, θαλάσσης ή αέρος, ή θαλάσσιων και αεροπορικών στόλων άλλου Κράτους
  (ε) Χρήση των ενόπλων δυνάμεων Κράτους που βρίσκονται στο έδαφος άλλου Κράτους με τη σύμφωνη γνώμη του Κράτους υποδοχής, κατά παράβαση των όρων που προβλέπονται στην συμφωνία ή οποιαδήποτε παράταση της παρουσίας τους στο έδαφος αυτό πέραν του τερματισμού της συμφωνίας
  (Στ) Ενέργεια Κράτους, να επιτρέπει το έδαφός του, το οποίο έχει θέσει στην διάθεση άλλου Κράτους, να χρησιμοποιείται από το άλλο Κράτος για την τέλεση μια επιθετικής πράξης εναντίον τρίτου Κράτους
  (ζ) Αποστολή από ή εκ μέρους Κράτους ένοπλων συμμοριών, ομάδων, άτακτων, ή μισθοφόρων , οι οποίοι διενεργούν πράξεις ένοπλης βίας εναντίον άλλου Κράτους, τέτοιας βαρύτητας ούτως ώστε να ισοδυναμούν με τις πράξεις που απαριθμούνται ανωτέρω, ή της ουσιαστική συμμετοχή της σε αυτές.

Άρθρο 15 bis
Άσκηση δικαιοδοσίας για το έγκλημα της επίθεσης
(Παραπομπή κράτους, proprio motu)

1. Το Δικαστήριο δύναται να ασκεί δικαιοδοσία για το έγκλημα της επίθεσης, σύμφωνα με το άρθρο 13, παράγραφοι (α) και (γ), με την επιφύλαξη των διατάξεων του παρόντος άρθρου.

2. Το Δικαστήριο δύναται να ασκεί δικαιοδοσία μόνο σε σχέση με εγκλήματα της επίθεσης που έχουν διαπραχθεί ένα χρόνο μετά την επικύρωση ή την αποδοχή των τροποποιήσεων από τριάντα Κράτη Μέρη.

3. Το Δικαστήριο θα ασκεί δικαιοδοσία για το έγκλημα της επίθεσης, σύμφωνα με το παρόν άρθρο, σύμφωνα με απόφαση που θα ληφθεί μετά την 1 του Ιανουαρίου του 2017 από την ίδια πλειοψηφία των Συμβαλλόμενων Κρατών, όπως απαιτείται για την υιοθέτηση τροποποίησης του Καταστατικού.

4. Το Δικαστήριο δύναται, σύμφωνα με το άρθρο 12, να ασκεί δικαιοδοσία για έγκλημα της επίθεσης, που προκύπτει από πράξη επίθεσης που διαπράττεται από Κράτος Μέρος, εκτός αν το εν λόγω Κράτος Μέρος έχει προηγουμένως δηλώσει ότι δεν αποδέχεται τέτοια δικαιοδοσία, με την κατάθεση δήλωσης με το Γραμματέα. Απόσυρση της σχετικής δήλωσης μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε χρόνο και θα εξετάζεται από το Κράτος Μέρος εντός τριών ετών.

5. Αναφορικά με Κράτος το οποίο δεν είναι μέρος του παρόντος Καταστατικού Νόμου, το Δικαστήριο δεν ασκεί δικαιοδοσία για το έγκλημα της επίθεσης, όταν διαπράττεται από υπηκόους του εν λόγω Κράτους ή εντός του εδάφους αυτού.

6. Όπου ο Κατήγορος συμπεράνει ότι υπάρχει λογική βάση να προχωρήσει σε έρευνα σε σχέση με έγκλημα της επίθεσης, αυτός ή αυτή βεβαιώνει πρώτιστα κατά πόσον το Συμβούλιο Ασφαλείας έχει προβεί σε καθορισμό της πράξης επίθεσης που διαπράττεται από το Κράτος που αφορά. Ο Κατήγορος θα ειδοποιεί το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση ενώπιον του Δικαστηρίου, συμπεριλαμβανομένων οποιονδήποτε σχετικών πληροφοριών και εγγράφων.

7. Σε περίπτωση που το Συμβούλιο Ασφαλείας έχει προβεί σε ένα τέτοιο καθορισμό, ο Κατήγορος δύναται να προχωρήσει σε έρευνα σε σχέση με έγκλημα της επίθεσης.

8. Όπου δεν έγινε τέτοιος καθορισμός εντός έξι μηνών από την ημερομηνία της κοινοποίησης, ο Κατήγορος δύναται όπως προχωρήσει σε έρευνα σε σχέση με έγκλημα της επίθεσης, υπό την προϋπόθεση ότι το Προδικαστικό Τμήμα έχει εξουσιοδοτήσει την έναρξη της έρευνας σε σχέση με έγκλημα της επίθεσης, σύμφωνα με τη διαδικασία που περιέχεται στο άρθρο 15, και το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν έχει αποφασίσει διαφορετικά σύμφωνα με το άρθρο 16.

9. Ο καθορισμός πράξης επίθεσης από όργανο εκτός του Δικαστηρίου, ουδόλως επηρεάζει τα ευρήματα του Δικαστηρίου δυνάμει του παρόντος Καταστατικού.

10. Το παρόν άρθρο ουδόλως επηρεάζει τις διατάξεις που σχετίζονται με την άσκηση δικαιοδοσίας σε σχέση με άλλα εγκλήματα που αναφέρονται στο άρθρο 5.

Άρθρο 15 ter
Άσκηση της δικαιοδοσίας για το έγκλημα της επίθεσης
(Παραπομπή Συμβουλίου Ασφαλείας)

1. Το Δικαστήριο δύναται να ασκεί δικαιοδοσία για το έγκλημα της επίθεσης σύμφωνα με το Άρθρο 13, παράγραφος (β), τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος άρθρου.

2. Το Δικαστήριο δύναται να ασκεί δικαιοδοσία μόνο σε σχέση με εγκλήματα επίθεσης που διεπράχθησαν ένα χρόνο μετά την επικύρωση ή την αποδοχή των τροποποιήσεων από τριάντα Κράτη Μέρη.

3. Το Δικαστήριο έχει δικαιοδοσία για το έγκλημα της επίθεσης, σύμφωνα με το παρόν άρθρο, υπό την επιφύλαξιν απόφασης που θα ληφθεί μετά την 1ην Ιανουαρίου του 2017 από την ίδια πλειοψηφία των Συμβαλλόμενων Κρατών, όπως απαιτείται για την υιοθέτηση τροποποίησης στο Καταστατικό.

4. Ο καθορισμός πράξης επίθεσης από όργανο εκτός του Δικαστηρίου ουδόλως επηρεάζει τα ευρήματα του Δικαστηρίου δυνάμει του παρόντος Καταστατικού.

5. Το παρόν άρθρο ουδόλως επηρεάζει τις διατάξεις που σχετίζονται με την άσκηση δικαιοδοσίας σε σχέση με άλλα εγκλήματα που αναφέρονται στο άρθρο 5.