 |
| Με μωβ και κίτρινο χρώμα η ΑΟΖ που θα αποκτούσαν οι βρετανικές βάσεις του Ακρωτηρίου και της Δεκέλειας, αν το Σχέδιο Ανάν είχε υπερψηφιστεί και με την προϋπόθεση ότι ερμηνευόταν ως περιέχον τέτοιο δικαίωμα για τις βρετανικές βάσεις. |
Ένας εξαιρετικά ενδιαφέρων διάλογος λαμβάνει χώρα τις τελευταίες ημέρες μέσα από τα φύλλα των κυπριακών εφημερίδων. Δύο έγκριτοι Κύπριοι νομικοί, ο τέως δικαστής του ΕΔΑΔ κ. Λουκής Λουκαΐδης και ο πρώην υπουργός εμπορίου, βιομηχανίας και τουρισμού κ. Αντώνης Μιχαηλίδης, εκθέτουν διαφορετικές απόψεις πάνω στο ερώτημα αν το Σχέδιο Ανάν παραχωρούσε η μη δικαίωμα επί της κυπριακής ΑΟΖ στις βρετανικές βάσεις της Μεγαλόνησου. Παραθέτουμε τα κύρια σημεία του διαλόγου αυτού.
Στο παράρτημα Α άρθρο 3 της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης, υπήρχε πρόνοια ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα απαιτεί ως μέρος των χωρικών υδάτων της ορισμένες θαλάσσιες ζώνες που καθορίζονταν με λεπτομέρεια στο ίδιο άρθρο. Η έννοια των χωρικών υδάτων και το καθεστώς τους διακρίνεται και διαφέρει από την ΑΟΖ.
Οι παραχωρήσεις προς όφελος της Αγγλίας ορισμένων θαλάσσιων περιοχών της Κυπριακής Δημοκρατίας με βάση τη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης, έπασχε βεβαίως από τα ίδια νομικά προβλήματα που αντιμετώπιζαν όλες οι συμβατικές διευθετήσεις που έγιναν με την ίδια Συνθήκη και συγκεκριμένα από τη δυνατότητα να θεωρηθούν άκυρες λόγω παραβίασης των υποχρεώσεων της Αγγλίας ως εγγυήτρας δύναμης σε σχέση με τις διαμελιστικές και επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας και λόγω των σοβαρών αλλαγών των περιστάσεων βάσει των οποίων συμφωνήθηκαν οι εν λόγω διευθετήσεις (rebus sic standibus).
Οπωσδήποτε, λόγω του Σχεδίου Ανάν και του δημοψηφίσματος που θα ακολουθούσε, θα είχε την ευκαιρία η Αγγλία να προσθέσει αποτελεσματικά με την έγκριση του κυπριακού λαού τις όποιες προς όφελός της παραχωρήσεις. Η Αγγλία έδραξε την ευκαιρία αυτή και επιχείρησε μέσω του "Πρόσθετου Πρωτοκόλλου στη Συνθήκη Εγκαθιδρύσεως" που αποτέλεσε μέρος του εν λόγω σχεδίου να πετύχει ορισμένα επιπρόσθετα δικαιώματα σε σχέση με τα χωρικά ύδατα του κράτους της "Ενωμένης Κυπριακής Δημοκρατίας", επιστρέφοντας παράλληλα μέρος των βρετανικών βάσων και κυρίως της βάσης της Δεκέλειας.
Στο άρθρο 3 του εν λόγω Πρωτοκόλλου γίνεται πρόνοια (σε αντικατάσταση της σχετικής πρόνοιας της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης) σύμφωνα με την οποία οι θαλάσσιες ζώνες που γειτονεύουν με τις βρετανικές βάσεις, για τις οποίες δεν θα είχε αξίωση η "Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία" να τις θεωρεί ως μέρος των δικών της χωρικών υδάτων, θα ήταν εκείνες που θα ανέφερε μία έκθεση που θα ετοιμαζόταν από ένα πρόσωπο που θα διόριζε μονομερώς η κυβέρνηση της Αγγλίας. Επίσης, η Αγγλία θα απολάμβανε "ανεμπόδιστη πρόσβαση για οποιονδήποτε σκοπό" στα θαλάσσια ύδατα που θα βρίσκονται μεταξύ των υδάτων που η Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα απαιτούσε να είναι μέρος των χωρικών της υδάτων. Ο όρος "για οποιονδήποτε σκοπό" μπήκε για πρώτη φορά.
Είναι γεγονός ότι το μέρος αυτό το Σχεδίου Ανάν περιορίζεται στα "χωρικά ύδατα" και δεν επεκτείνεται στην ΑΟΖ πέραν αυτών των υδάτων. Εξάλλου, δεν θα ευσταθούσε το επιχείρημα ότι, εφόσον ορισμένες θαλάσσιες ζώνες των χωρικών υδάτων της Κύπρου θα βρίσκονταν στον έλεγχο των Άγγλων αντί της κυπριακής κυβέρνησης, οι Άγγλοι θα είχαν δικαιώματα και στην προέκταση των ζωνών αυτών που αποτελούν την ΑΟΖ. Και τούτο διότι η ΑΟΖ έχει μία αυτόνομη νομική ταυτότητα και ξεχωριστό καθεστώς έτσι που να μην ερμηνεύεται ότι παραχωρείται σε άλλη χώρα δικαίωμα σε αυτή αν δεν γίνεται ειδική αναφορά σε τέτοιο δικαίωμα. Να σημειώσω επίσης εδώ ότι έστω κι αν ακόμη οι Βάσεις απαιτούσαν χωρικά ύδατα μέχρι 12 ναυτικά μίλια νοτίως της Κύπρου, τα κυπριακά οικόπεδα του αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ είναι 37 ναυτικά μίλια μακριά από τις ακτές και έτσι θα ήταν πάλι απρόσιτα στους Άγγλους.
Οπωσδήποτε, πρέπει να τονίσω ότι οποιοδήποτε δκαίωμα των Άγγλων στα πλαίσια της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης, είτε όπως είναι διατυπωμένο σε αυτή είτε με προσθήκη, υπάγονται κατά τη γνώμη μου αυτομάτως στις πρόνοιες του Παραρτήματος Ο της ίδια Συνθήκης. Αυτό σημαίνει ότι τα εν λόγω δικαιώματα θα περιορίζονται σύμφωνα με τις πρόνοιες αυτές και δεν θα μπορούν να ασκηθούν για σκοπούς άλλους από στρατιωτικούς, ούτε με τρόπο που να επηρεάζει την οικονομική, εμπορική ή βιομηχανική ενότητα και ζωή της νήσου, αποκλεισμένης έτσι της άσκησης και οποιωνδήποτε δικαιωμάτων στις θαλάσσιες ζώνες για άλλους σκοπούς.
Παρ’ όλον που ο Λουκής Λουκαΐδης ξεκάθαρα τονίζει ότι μέσω του Σχεδίου Ανάν και συγκεκριμένα του «πρόσθετου πρωτοκόλλου στη Συνθήκη Εγκαθιδρύσεως», που αποτέλεσε μέρος του Σχεδίου Ανάν, «η Αγγλία επιχείρησε να πετύχει ορισμένα επιπρόσθετα δικαιώματα σε σχέση με τα χωρικά ύδατα του κράτους της Ενωμένης Κυπριακής Δημοκρατίας» και ότι η Αγγλία θα απολάμβανε «ανεμπόδιστη πρόσβαση για οποιονδήποτε σκοπό» στις θαλάσσιες περιοχές, που θα ανέφερε μια έκθεση που θα ετοιμαζόταν από ένα πρόσωπο που θα διόριζε μονομερώς η κυβέρνηση της Αγγλίας», αφού σ’ αυτές τις περιοχές η Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα είχε αξίωση να τις θεωρεί ως μέρος των δικών της χωρικών υδάτων (πρόνοιες άκρως προβληματικές και επικίνδυνες για τα κυπριακά συμφέροντα), κάποιες άλλες θέσεις/ερμηνείες του Λουκή Λουκαΐδη με βρίσκουν διαφωνούντα.
Δεν συμφωνώ με την εκδοχή Λουκή Λουκαΐδη ότι η πιο πάνω πρόνοια, περί «ανεμπόδιστης πρόσβασης για οποιονδήποτε σκοπό», περιορίζεται μόνο σε περιοχές/ζώνες των χωρικών υδάτων της Κύπρου και ότι δεν επεκτείνεται και πέραν τούτων, αφού ρητώς εδηλούτο στο πρόσθετο πρωτόκολλο ότι τις ζώνες αυτές θα καθόριζε μονομερώς με δικό της πρόσωπο η Αγγλία, χωρίς να γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένη έκταση των ζωνών αυτών. Το ότι υπήρχε πρόνοια ότι η Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα είχε αξίωση να θεωρεί τις ζώνες αυτές ως μέρος των δικών της «χωρικών υδάτων», ουδόλως, κατά τη γνώμη μου, διεσφάλιζε ότι η έκταση των ζωνών/περιοχών αυτών δεν θα υπερέβαινε τα 12 ναυτικά μίλια των χωρικών υδάτων της Κύπρου.
Ούτε συμμερίζομαι την άποψη Λουκή Λουκαΐδη ότι «τα κυπριακά οικόπεδα του αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ είναι 37 ναυτικά μίλια μακριά από τις ακτές και έτσι θα ήταν απρόσιτα στους Άγγλους», αφού το 2004 ήταν άγνωστο σε ποιες ακριβώς περιοχές υπήρχαν κοιτάσματα και επιπρόσθετα, όπως τονίστηκε και πιο πάνω, πουθενά στο πρόσθετο πρωτόκολλο δεν υπήρξε ρητή αναφορά για καθορισμό ζωνών/περιοχών που δεν θα υπερέβαιναν τα 12 ναυτικά μίλια.
Ούτε, τέλος, συμφωνώ με τον Λουκή Λουκαΐδη ότι «οποιαδήποτε δικαιώματα των Άγγλων στα πλαίσια της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης, είτε όπως είναι διατυπωμένα σ’ αυτήν, είτε με προσθήκη σε πρόσθετο πρωτόκολλο, υπάγονται αυτομάτως στις πρόνοιες του παρατήματος ‘Ο’ της ίδιας Συνθήκης» και ότι εξ αυτού «τα εν λόγω δικαιώματα θα περιορίζονται σύμφωνα με τις πρόνοιες του παραρτήματος και δεν θα μπορούν να ασκηθούν για σκοπούς άλλους από στρατιωτικούς, ούτε και με τρόπο που να επηρεάζει την οικονομική, εμπορική ή βιομηχανική ενότητα και ζωή της νήσου».
Αν έτσι είχαν τα πράγματα, αν δηλαδή η πιο πάνω εκδοχή Λουκή Λουκαΐδη είναι ορθή, πιστεύω ότι η αγγλικής έμπνευσης πρόνοια στο πρόσθετο πρωτόκολλο περί «ανεμπόδιστης πρόσβασης για οποιονδήποτε σκοπό» θα ήταν άνευ σημασίας και χρησιμότητας για τους Άγγλους. Δυσκολεύομαι ειλικρινά να δεχτώ ότι μια τέτοια νεοφανής και ρητή προσθήκη στο κείμενο ήταν άνευ σημασίας και χρησιμότητας, γνωρίζοντας τους εμπνευστές της. Πέραν τούτου, πρόνοια που θα εγκρινόταν με διπλό δημοψήφισμα, αναμφίβολα, θα υπερίσχυε του παραρτήματος ‘Ο’ μιας παρωχημένης Συνθήκης Εγκαθίδρυσης.
Έχοντας υπόψη το κείμενο του πρωτοκόλλου στο Σχέδιο Ανάν, τις αρχές ερμηνείας Συνθηκών και τη Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, απαντώ στον κ. Μιχαηλίδη ως εξής:
α) διαφωνεί ο κ. Μιχαηλίδης με την άποψή μου ότι η πρόνοια των Άγγλων περί «ανεμπόδιστης πρόσβασης για οποιοδήποτε σκοπό» περιορίζεται μόνο σε περιοχές των «χωρικών» υδάτων της Κύπρου και δεν επεκτείνεται πέραν τούτων. Η άποψή μου στηρίζεται στο γεγονός ότι η πρόνοια αυτή γίνεται με ρητή αναφορά στα ύδατα τα οποία η «Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία» δεν θα απαιτεί ως μέρος των «χωρικών» της υδάτων.
Αυτό, κατά τον κ. Μιχαηλίδη, «ουδόλως διασφάλιζε ότι η έκταση των περιοχών αυτών δεν θα υπερέβαινε τα 12 ναυτικά μίλια των χωρικών υδάτων της Κύπρου». Τώρα γιατί «ουδόλως διασφάλιζε» δεν μας εξηγεί ο κ. Μιχαηλίδης, ενώ θα ανέμενε ένας μια αιτιολογία για το επιχείρημά του, αφού τα «χωρικά ύδατα» εντός των οποίων θα γίνονταν οι γραμμές των Άγγλων δεν μπορούσαν να ήταν περισσότερο από 12 ναυτικά μίλια, άρα οριοθετείτο σαφώς ο χώρος εντός του οποίου θα γίνονταν παραχωρήσεις από το Κυπριακό Κράτος.
β) ο κ. Μιχαηλίδης δεν συμμερίζεται την αναφορά μου ότι «τα κυπριακά οικόπεδα του αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ είναι 37 ναυτικά μίλια μακριά και συνεπώς απρόσιτα στους Άγγλους», αφού, όπως λέει, το 2004 ήταν άγνωστο σε ποιες περιοχές υπήρχαν κοιτάσματα. Όμως η αναφορά μου στα συγκεκριμένα οικόπεδα έγινε παρεμπιπτόντως για το τι μπορούσε να συμβεί αν υιοθετείτο το πρωτόκολλο. Εξάλλου, συμφωνώ ότι εφόσον ήταν άγνωστο σε ποιες περιοχές υπήρχαν κοιτάσματα, αυτό ίσχυε και για τους Άγγλους.
γ) Τέλος ο κ. Μιχαηλίδης απορρίπτει την άποψή μου ότι οι πρόνοιες της Συνθήκης Εγκαθιδρύσεως, που καθορίζουν τον σκοπό και τη χρήση των βάσεων, ισχύουν για όλα τα μέρη της Συνθήκης περιλαμβανομένου και του πρωτοκόλλου που θα αποτελούσε αναπόσπαστο μέρος αυτής. Ως επιχείρημα για την άποψή του λέει: Πρώτον, ότι δυσκολεύεται να δεχτεί ότι μια «νεοφανής και ρητή προσθήκη στο κείμενο ήταν άνευ σημασίας και χρησιμότητας, γνωρίζοντας τους εμπνευστές της». Και σημασία και χρησιμότητα είχε διότι, αν δεν υπήρχε, η χρήση των «χωρικών» υδάτων του κυπριακού κράτους από τους Άγγλους θα περιοριζόταν ίσως σε αθώα διέλευση (innocent passage), ενώ με την προσθήκη διευκρινίζεται ότι η διέλευση θα είναι και για στρατιωτικούς σκοπούς.
Όμως η σημασία και η χρησιμότητα μιας πρόσθετης πρόνοιας δεν την καθιστά υπέρτερη των υπολοίπων προνοιών της Συνθήκης στην οποία υπάγεται. Δεύτερον, λέει ο κ. Μιχαηλίδης ότι επειδή η προσθήκη «θα εγκρινόταν με διπλό δημοψήφισμα, θα υπερίσχυε του παραρτήματος ‘Ο’ μιας παρωχημένης Συνθήκης Εγκαθιδρύσεως». Ενδιαφέρουσα άποψη, χωρίς όμως οποιαδήποτε νομική λογική ή στήριγμα.
Με την ευκαιρία αυτή επαναλαμβάνω αυτό που έλεγα και ως Β. Γ. Εισαγγελέας: Η πολιτική των Άγγλων ήταν πάντοτε διαιρετική για την Κύπρο. Οι βάσεις της (που δεν είναι κυρίαρχες) είναι η αιτία. Αυτά θα 'πρεπε να έλεγαν πάντοτε οι Υπουργοί, Πρόεδροι κ.ά., και όχι να περιοριζόμαστε σε αναλύσεις ορισμένων ξεπερασμένων κειμένων.
Α. Μιχαηλίδης, Σχέδιο Ανάν, κυπριακή ΑΟΖ και βρετανικές βάσεις (Απάντηση στον κύριο Λουκή Λουκαΐδη), Η Σημερινή, 18/5/2012
Eπί της ουσίας των διαφωνιών μας και στο βαθμό που ο κ. Λουκαΐδης ασχολήθηκε μ’ αυτήν, ανταπαντώ τα ακόλουθα:
Α) Εξακολουθεί να υποστηρίζει ο κύριος Λουκαΐδης ότι η πρόνοια των Άγγλων στο πρωτόκολλο του Σχεδίου Ανάν περί «ανεμπόδιστης πρόσβασης για οιοδήποτε σκοπό» περιορίζεται μόνο σε περιοχές των «χωρικών» υδάτων της Κύπρου και δεν επεκτείνεται πέραν τούτων, αφού, λέει, οι αγγλικές θαλάσσιες ζώνες/περιοχές οι προοριζόμενες για «ανεμπόδιστη πρόσβαση για οποιοδήποτε σκοπό» δεν επροσφέροντο για διεκδίκηση από την «Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία» σαν μέρος των «χωρικών» της υδάτων.
Τεκμαίρει δε αυθαίρετα εξ αυτού ο κ. Λουκαΐδης ότι οι ζώνες/περιοχές θα περιορίζονταν στα 12 ναυτικά μίλια των κυπριακών χωρικών υδάτων, παραγνωρίζοντας τη σαφή αναφορά στο πρωτόκολλο ότι τις ζώνες/περιοχές θα καθόριζε μονομερώς πρόσωπο της επιλογής των Άγγλων και ότι ιδίως κανείς περιορισμός δεν ετίθετο κατά τρόπο άμεσο και αναντίλεκτο στην έκταση των ζωνών/περιοχών που θα καθόριζε ο εκπρόσωπος.
Υποβάλλω, με άλλα λόγια, στο κύριο Λουκαΐδη ότι, η κατά το πρωτόκολλο, αδυναμία της Ενωμένης Κυπριακής Δημοκρατίας να διεκδικήσει τις ζώνες/περιοχές σαν δικά της χωρικά ύδατα δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι ο εκπρόσωπος των Άγγλων που θα τις καθόριζε δεν είχε την ευχέρεια να επεκταθεί και πέραν των 12 ναυτικών μιλίων των χωρικών υδάτων. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, στο προηγούμενο άρθρο μου ισχυρίστηκα ότι η σχετική πρόνοια του πρωτοκόλλου «ουδόλως διεσφάλιζε» ότι η έκταση των ζωνών δεν θα υπερέβαινε τα 12 ναυτικά μίλια.
Ο κύριος Λουκαΐδης, λοιπόν, είναι εκείνος που πρέπει να επιχειρηματολογήσει γιατί μια αναφορά στο πρωτόκολλο ότι οι ζώνες δεν θα αποτελέσουν χωρικά ύδατα της Ενωμένης Κυπριακής Δημοκρατίας, αφ' εαυτής αποκλείει τον καθορισμό ζωνών πέραν των 12 ναυτικών μιλίων και όχι εγώ για το αντίθετο.
Β) Στον αίολο ισχυρισμό του κ. Λουκαΐδη, ότι «τα κυπριακά οικόπεδα του αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ είναι 37 ναυτικά μίλια μακριά και συνεπώς απρόσιτα στους Άγγλους» για εκμετάλλευση, απήντησα ότι το 2004 ήταν ακόμη άγνωστο πού βρίσκονταν τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων και άρα δυνατόν να εντοπίζονταν και να καθίσταντο εκμεταλλεύσιμα εντός των ζωνών/περιοχών που θα καθόριζε ο εκπρόσωπος των Άγγλων (είτε οι ζώνες/περιοχές εκτείνοντο μόνο 12 ναυτικά μίλια είτε, ιδίως, αν εκτείνοντο πέραν των 12 ναυτικών μιλίων) αφού μάλιστα σ’ αυτές οι Αγγλοι θα απολάμβαναν «ανεμπόδιστη πρόσβαση για οποιοδήποτε σκοπό».
Υποβάλλω στον κύριο Λουκαΐδη ότι η διατύπωση «για οποιοδήποτε σκοπό» δυνατόν να υπονοεί και δικαιώματα έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων και ότι η «ξεκάρφωτη» αναφορά του κυρίου Λουκαΐδη στο τελευταίο του άρθρο ότι ούτε οι Άγγλοι γνώριζαν πού υπήρχαν κοιτάσματα το 2004, καθόλου δεν υποδηλοί βέβαιη έλλειψη ενδιαφέροντος ή αδιαφορίας τους για πιθανή έρευνα ύπαρξης και εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων αυτών.
Γ) Εξακολουθεί να ισχυρίζεται ο κ. Λουκαΐδης ότι το πρόσθετο πρωτόκολλο στη Συνθήκη Εγκαθιδρύσεως, που περιλαμβανόταν στο σχέδιο Άναν, σαν μόνο επιπρόσθετο δικαίωμα των Άγγλων καθορίζει τη χρήση των ζωνών/περιοχών «για στρατιωτικούς σκοπούς» (άλλως, λέει, θα εδικαιούντο μόνο innocent passage - αθώα διέλευση των πολεμικών τους πλοίων) παραγνωρίζοντας πλήρως κατά τρόπο ασύγγνωστο, κατά τη γνώμη μου, τη σαφή αναφορά σε ανεμπόδιστη πρόσβαση «για οποιοδήποτε σκοπό». Αν η διατύπωση ήταν «για οποιοδήποτε στρατιωτικό σκοπό», τότε θα είχε δίκαιο ο κύριος Λουκαΐδης.
Επιπρόσθετα, αν η άποψή μου ότι η έγκριση του Σχεδίου Ανάν (άρα και του πρόσθετου πρωτοκόλλου) με διπλό δημοψήφισμα θα υπερίσχυε του παραρτήματος «Ο» μιας παρωχημένης Συνθήκης Εγκαθιδρύσεως δεν απολαμβάνει «νομικής λογικής ή στηρίγματος» όπως ισχυρίζεται ο κ. Λουκαΐδης (ο οποίος την βρίσκει όμως ενδιαφέρουσα!), διερωτώμαι πού ερίζεται η νομική λογική και ποιο το νομικό στήριγμα της δικής του άποψης ότι οι πρόνοιες της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης του 1960 υπερισχύουν εκείνων ενός πρωτοκόλλου του 2004, που θα εγκρινόταν με διπλά δημοψηφίσματα!
Λ. Λουκαΐδης, Σχέδιο Ανάν, Κυπριακή ΑΟΖ και βρετανικές βάσεις, Η Σημερινή, 21/5/2012
Επανήλθε ο κ. Αντώνης Μιχαηλίδης, πρώην Υπουργός Εμπορίου στο «εξόχως νομικό», σύμφωνα με τον ίδιο, θέμα του Πρωτοκόλλου του Σχεδίου Ανάν για τα δικαιώματα που επεδίωκε η Αγγλία, σχετικά με τη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου και επαναλαμβάνει τις ίδιες θέσεις που είχε αναφέρει εξ αρχής και με τις οποίες δεν συμφωνώ. Επανερχόμενος στα επιχειρήματά του ο κ. Μιχαηλίδης προσθέτει και ορισμένα καινούργια, τα οποία δεν θεωρώ κατ’ ακρίβεια νομικά («ξεκάρφωτη αναφορά» «αίολος ισχυρισμός» «κατά τρόπον ασύγγνωστο», «τεκμαίρει αυθαίρετα») και τα αντιπαρέρχομαι.
(α) Γενικά πιστεύω ότι ξεφεύγει ο συγγραφέας από τα νομικά πλαίσια, λέγοντας ότι εφόσον οι ζώνες/περιοχές που στο Πρωτόκολλο εμπίπτουν στα «χωρικά ύδατα» που θέλουν οι Άγγλοι, θα καθορίζονταν μονομερώς από πρόσωπο της επιλογής των Άγγλων και δεν υπάρχει περιορισμός, ο εκπρόσωπος των Άγγλων μπορούσε να ξεπεράσει τα «χωρικά ύδατα». Αν μιλούμε νομικά, τότε ο όρος «χωρικά ύδατα» έχει ειδική νομική έννοια και περιορίζεται σαφώς από τη διεθνή Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982 μέχρι 12 ναυτικά μίλια από την ακτή. Συνεπώς, ο καθορισμός από τους Άγγλους των εν λόγω ζωνών μπορούσε νομικά να κινηθεί αποκλειστικά στα πλαίσια της καθορισμένης αυτής περιοχής, χωρίς να μπορεί να επεκταθεί πέραν αυτής. Βεβαίως αν δεν μιλούμε νομικά, η Αγγλία μπορούσε να παραβιάσει οποιαδήποτε συμφωνία και δεν χρειαζόταν να συζητούμε τις συμβατικές νομικές της υποχρεώσεις.
(β) Άλλο επιχείρημα που επαναλαμβάνει ο κ. Μιχαηλίδης είναι ότι παραγνωρίζω, λέει, τη σαφή αναφορά σε «ανεμπόδιστη πρόσβαση [στα χωρικά ύδατα] για οποιονδήποτε σκοπό» που προβλέπει το Πρωτόκολλο προς όφελος των Άγγλων, που ερμηνεύει ότι σημαίνει (ι) ότι θα μπορούσε να ενισχύσει το επιχείρημα ότι οι Άγγλοι θα χρησιμοποιούσαν τις θαλάσσιες περιοχές που θα καθόριζε ο εκπρόσωπός τους και πέραν των 12 ναυτικών μιλίων για να εντοπίσουν και να εκμεταλλευτούν κοιτάσματα υδρογονανθράκων και (ιι) εφόσον είναι για «οποιονδήποτε σκοπό» και όχι ρητά για «στρατιωτικούς σκοπούς», η πρόνοια αυτή είχε στόχο κάτι πέραν των «στρατιωτικών σκοπών», υπονοώντας, υποθέτω, πάλι την ανόρυξη στον βυθό των σχετικών θαλάσσιων χώρων.
Ανέφερα ήδη ότι ο καθορισμός από τους Άγγλους μέσω του εκπροσώπου τους των ζωνών δεν μπορούσε νομικά να επεκταθεί πέραν των «χωρικών υδάτων». Τα περί «ανεμπόδιστης πρόσβασης» αναφέρονται στα «χωρικά ύδατα» που θα δικαιούται να χρησιμοποιεί η Κυπριακή Δημοκρατία ως δικά της και όχι εκείνα που ήθελε η Αγγλία, και τα οποία θα έκανε μονομερή καθορισμό. Εν πάση περιπτώσει, το δικαίωμα ανεμπόδιστης πρόσβασης για οποιονδήποτε σκοπό αναφέρεται στα ύδατα («access to the waters») και όχι στον βυθό. Βασιζόμενος στις σχετικές αρχές του διεθνούς δικαίου, έχω την ταπεινή γνώμη ότι άλλο πρόσβαση σε ύδατα και άλλο ανόρυξη του βυθού. Όσον αφορά δε τα περί μη ρητής αναφοράς σε «στρατιωτικούς» σκοπούς σε σχέση με την πρόσβαση στα ύδατα, άρα, κατά τον κ. Μιχαηλίδη, οι σκοποί θα ήταν πέραν των «στρατιωτικών», λέγω πρώτον ότι βασικά είναι τους στρατιωτικούς σκοπούς που ήθελαν, κατά τη γνώμη μου, να καλύψουν οι Άγγλοι με κάποιον ουδέτερο όρο, χωρίς να αποκλείω την πιθανότητα να ήθελαν παράλληλα να μην υπάγονται στις ρυθμίσεις της κυπριακής νομοθεσίας σε σχέση με τα κυπριακά χωρικά ύδατα. Πάντως, η εν λόγω πρόνοια δεν δικαιολογεί νομικά δικαίωμα ανόρυξης του βυθού.
(γ) Τέλος, διερωτάται ο κ. Μιχαηλίδης «πού ερίζεται (sic) η νομική λογική [μου] για την άποψη ότι οι πρόνοιες της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης υπερισχύουν εκείνων ενός Πρωτοκόλλου που θα εγκρινόταν με διπλά δημοψηφίσματα». Η απάντηση είναι απλή: Όλα τα πρωτόκολλα των Διεθνών Συνθηκών είναι αναπόσπαστα μέρη των σχετικών με αυτά Συνθηκών και υπόκεινται στους όρους τους. Το Πρωτόκολλο του Σχεδίου Ανάν θα ήταν μέρος της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης, η οποία εξ όσων γνωρίζω δεν καταγγέλθηκε ποτέ και συνεπώς συνεχίζει να ισχύει.
Πηγές: Η Σημερινή, Πολίτης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.